Onlangs heb ik What's Next? The Future with Bill Gates op Netflix gekeken. In deze serie bespreekt Bill Gates verschillende urgente kwesties, waaronder klimaatverandering en hoe we de uitstoot van CO2 drastisch kunnen verminderen. Hoewel de uitdaging enorm lijkt, is de boodschap duidelijk: we hoeven niet op te geven. Innovatie en slimme keuzes kunnen het tij keren.
Het probleem is dat de acties die we nu ondernemen, misschien niet direct onszelf, maar eerder onze kleinkinderen ten goede komen. Mensen zijn meer gemotiveerd om offers te brengen als de resultaten direct zichtbaar zijn, wat het moeilijker maakt om steun te krijgen voor oplossingen op de lange termijn. Maar als we de belangrijkste bronnen van CO2-uitstoot in kaart brengen en de technologieën begrijpen die worden ontwikkeld om elk van deze sectoren aan te pakken, kunnen we zien waar vooruitgang wordt geboekt—en hoe wij kunnen bijdragen.
De grootste bron van wereldwijde CO2-uitstoot is de productie van elektriciteit, vooral door de verbranding van fossiele brandstoffen zoals kolen en aardgas. Met een groeiende wereldbevolking en een toenemende vraag naar energie is het van cruciaal belang om deze sector te decarboniseren om de uitstoot te verminderen en klimaatverandering tegen te gaan.
Eén van de grote uitdagingen is echter dat fossiele brandstoffen vaak lagere initiële kosten hebben vanwege bestaande infrastructuur en subsidies, waardoor ze in veel regio’s de voorkeursenergiebron zijn. Dit brengt echter aanzienlijke milieukosten met zich mee, waaronder prijsschommelingen en een zware tol voor de volksgezondheid. De belangrijkste uitdaging is het betaalbaar en schaalbaar maken van hernieuwbare energiebronnen, terwijl we ervoor zorgen dat ze betrouwbaar aan de energievraag kunnen voldoen.
Oplossingen: Hernieuwbare energiebronnen zoals zonne- en windenergie zijn essentieel om de uitstoot te verminderen, maar ze kampen met een grote uitdaging: hun energieproductie is intermittent—zonne-energie wordt alleen geproduceerd wanneer de zon schijnt, en windenergie wordt alleen gegenereerd wanneer het waait. Deze intermittentie beperkt hun betrouwbaarheid als op zichzelf staande energiebronnen.
Bill Gates heeft het belang van kernenergie benadrukt als een consistente, emissiearme oplossing om de hiaten op te vullen die door hernieuwbare energie worden achtergelaten. Gates investeert zwaar in de ontwikkeling van nieuwe generatie kernreactoren, die veiliger en efficiënter beloven te zijn dan hun voorgangers, terwijl ze een constante energievoorziening bieden zonder de CO2-uitstoot van fossiele brandstoffen.
Daarnaast is opslag van zonne-energie een cruciale technologie om hernieuwbare energie betrouwbaarder te maken. Hoewel zonne-energie overvloedig is, daalt de productie tot nul tijdens de nacht en op bewolkte dagen. Energieopslagsystemen, meestal in de vorm van lithium-ionbatterijen, stellen ons in staat om overtollige energie op te slaan die tijdens piekuren van zonlicht wordt geproduceerd en deze vrij te geven wanneer de vraag groter is dan het aanbod. Hierdoor kan zonne-energie functioneren als een meer consistente en schaalbare energiebron.
In de loop van de tijd zijn de geïntegreerde kosten van energie (LCOE) voor hernieuwbare energiebronnen zoals zonne- en windenergie dramatisch gedaald, waardoor ze steeds competitiever worden met fossiele brandstoffen. Om de overgang te versnellen, hebben we echter voortdurende investeringen nodig in energieopslag en modernisering van het elektriciteitsnet, evenals beleidskaders die de kansen voor hernieuwbare energiebronnen vergroten ten opzichte van fossiele brandstoffen.
De industriële sector, met name de productie van cement en staal, is verantwoordelijk voor een aanzienlijk deel van de wereldwijde uitstoot. Alleen al de cementproductie is goed voor ongeveer 8% van de wereldwijde CO2-uitstoot vanwege het chemische proces waarbij koolstof vrijkomt.
Oplossingen: Veel startups en onderzoekers werken aan technologieën voor koolstofafvang, die CO2-uitstoot kunnen opvangen voordat deze in de atmosfeer terechtkomt. Anderen proberen nieuwe materialen te ontwikkelen of alternatieve productiemethoden die niet afhankelijk zijn van processen die inherent koolstof uitstoten. Hoewel deze innovaties veelbelovend zijn, bevinden ze zich nog in de beginfase en hebben ze meer financiering nodig om op grote schaal haalbaar te worden.
De landbouw, met name de veeteelt en ontbossing, is goed voor bijna een kwart van de wereldwijde uitstoot. Methaan, een krachtig broeikasgas dat vrijkomt bij de spijsvertering van vee, is een van de grootste bijdragers aan de uitstoot in deze sector. Bovendien verergert ontbossing voor landbouwgrond de klimaatverandering door de capaciteit van de aarde om CO2 op te nemen te verminderen.
Oplossingen: Gates en andere innovators ondersteunen technologieën die boeren helpen duurzamere praktijken te omarmen. Dit omvat het ontwikkelen van benaderingen voor veehouderij die de uitstoot van methaan verminderen, zoals het veranderen van het veevoer om de methaanproductie te verminderen. Daarnaast wordt er nog steeds onderzoek gedaan naar duurzamere landbouwmethoden, waaronder de ontwikkeling van plantaardige en gekweekte vleesproducten, die het potentieel hebben om de behoefte aan traditionele veeteelt aanzienlijk te verminderen.
Bovendien zijn praktijken die ontbossing verminderen en herbebossing bevorderen essentieel om de uitstoot door landgebruik aan te pakken. Door over te schakelen naar duurzamere landbeheerpraktijken, kunnen we de uitstoot verminderen terwijl de landbouwproductiviteit behouden blijft.
Hoewel luchtvaart bijdraagt aan de CO2-uitstoot (ongeveer 3%), komt het grootste deel van de uitstoot van wegtransport, inclusief auto's, vrachtwagens en bussen. Wegtransport alleen is verantwoordelijk voor ongeveer 8% van de totale wereldwijde uitstoot. De afhankelijkheid van fossiele brandstoffen in deze sector, vooral benzine en diesel, maakt het een belangrijk doelwit voor decarbonisatie.
Oplossingen: De overgang naar elektrische voertuigen (EV’s) is een cruciale stap in het verminderen van de uitstoot door transport, omdat EV’s geen uitlaatgassen uitstoten en kunnen worden aangedreven door hernieuwbare energie. Het is echter ook essentieel om micromobiliteit te promoten, zoals fietsen en e-bikes, die nog energie-efficiënter zijn dan EV’s.
Bij Ubike geloven we dat het toegankelijker maken van micromobiliteit een belangrijk deel van de oplossing is. Door fiets- en e-bike leaseopties aan te bieden, creëren we meer mogelijkheden voor mensen om duurzamere transportkeuzes te maken. Korte ritten, die een aanzienlijk deel van het wegverkeer uitmaken, kunnen vaak worden vervangen door fietstochten. Deze verschuiving vermindert niet alleen de uitstoot, maar verlicht ook de verkeerscongestie in stedelijke gebieden, verbetert de luchtkwaliteit en vermindert het totale verkeersvolume.
Het promoten van fietsen als een schoner en gezonder alternatief voor auto's kan de milieueffecten van dagelijkse verplaatsingen drastisch verminderen. In het bijzonder maken e-bikes fietsen toegankelijker door het bereik te vergroten en de fysieke inspanning te verminderen, waardoor nog meer mensen voor vervoer met lage emissies kiezen.
Veel mensen richten zich op de isolatie van hun huis of de installatie van drievoudige beglazing, in de veronderstelling dat dit een aanzienlijke impact zal hebben op hun koolstofvoetafdruk. Hoewel dit belangrijk is, is het misschien verrassend om te horen dat gebouwen slechts 6% van de wereldwijde CO2-uitstoot vertegenwoordigen. De energie die nodig is voor verwarming, koeling en verlichting van gebouwen is een relatief klein deel van het emissiepuzzel in vergelijking met andere sectoren zoals transport.
Oplossingen: Het verbeteren van de energie-efficiëntie van gebouwen blijft essentieel. Een betere isolatie, energiezuinige ramen en de overstap naar warmtepompen in plaats van traditionele verwarmingssystemen kunnen een groot verschil maken in het verminderen van energieverbruik en uitstoot.
Echter, het is belangrijk om niet zelfgenoegzaam te worden alleen omdat we onze huizen energie-efficiënter hebben gemaakt. Hoewel dit een belangrijke stap is, moeten we ons ook richten op transport, dat een veel grotere impact op het milieu heeft. Door bewustere keuzes te maken, zoals het gebruik van het openbaar vervoer, minder autorijden of kiezen voor fietsen of wandelen voor korte ritten, kunnen we een belangrijke bron van uitstoot aanpakken. Het aanpassen van onze dagelijkse mobiliteitsgewoonten kan een direct en langdurig effect hebben op de wereldwijde vermindering van CO2-uitstoot.
De resterende bronnen van uitstoot komen uit verschillende sectoren, waaronder afvalbeheer en stortplaatsen, die methaan uitstoten naarmate organisch afval afbreekt, evenals kleinere industriële processen. Methaan is een bijzonder krachtig broeikasgas, en het aanpakken van deze emissies is cruciaal voor een alomvattende klimaatstrategie.
Oplossingen: Het verminderen van methaanemissies uit stortplaatsen is van vitaal belang. Een veelbelovende innovatie is de ontwikkeling van afvalbakken die organisch afval drogen, waardoor het wordt omgezet in een poeder dat niet de gebruikelijke geur van ontbinding afgeeft. Dit gedroogde afval kan vervolgens worden hergebruikt als veevoer, waardoor niet alleen methaanemissies worden verminderd, maar ook de kringloopeconomie wordt bevorderd.
Bovendien kunnen betere recyclingprogramma's, compostering en efficiëntere afvalverwerkingstechnologieën helpen om de hoeveelheid organisch afval die naar stortplaatsen wordt gestuurd te verminderen, waar het anders zou ontbinden en methaan zou vrijgeven. Overheden en bedrijven kunnen ook samenwerken om circulaire economieën te creëren waarin materialen worden hergebruikt in plaats van weggegooid.
Bij Ubike geloven we dat het toegankelijk maken van micromobiliteit een onderdeel van de oplossing is voor de uitstoot door transport. Door fietsleaseopties aan te bieden, vooral voor bedrijven, helpen we het aantal auto’s op de weg te verminderen en stimuleren we werknemers om groenere keuzes te maken. E-bikes, in het bijzonder, zijn een echte gamechanger: ze bieden een energie-efficiënte, emissiearme optie voor korte ritten die anders met de auto zouden worden gemaakt.
Hoewel individuele acties zoals het overschakelen naar fietsen belangrijk zijn, zijn systemische veranderingen in energieproductie, industriële processen en landbouw essentieel om de massale CO2-reducties te realiseren die nodig zijn om klimaatverandering tegen te gaan.
Zoals What's Next? ons herinnert, liggen de oplossingen voor klimaatverandering binnen handbereik, maar ze vereisen een mix van grootschalige innovatie en individuele actie. Of het nu gaat om investeren in schone energie, betere industriële praktijken of het stimuleren van fietsleasing om de uitstoot door transport te verminderen, elke actie telt. Hoewel de uitdaging enorm is, kunnen we met de juiste combinatie van technologische vooruitgang en slimme keuzes het tij van de klimaatverandering keren—en bij Ubike zijn we trots om deel uit te maken van deze inspanning.
Beeldbron: IPCC (Intergouvernementeel Panel over Klimaatverandering)
